Citiraj:
Leti su u mnogim stanovima ili automobilima otvoreni svi prozori da bi strujanje vazduha osvežilo i olakšalo disanje. Prijatno jeste, posebno na tropskim vrućinama, ali stručnjaci upozoravaju na određene opasnosti izlaganja direktnom strujanju vazduha čiji su izvori postavljeni jedan naspram drugog. Nepovoljan uticaj promaje na zdravlje vrlo brzo osete i oni koji oznojeni rade ispred otvorenog prozora, kao i oni koji sa mokrom kosom izađu na promaju.
Najčešće je samo neki deo tela ili glave izložen fokusiranom rashlađivanju i posledičnom smanjivanju cirkulacije krvi. Na ovaj način na promaji može da se „zaradi” zapaljenje sinusa, uva, glavobolja, upala mišićnih pripoja na vratu i njegova ukočenost, ali i izuzetno neprijatne bolesti koje zahtevaju dugotrajno lečenje, kao što su neuralgije trokrakog živca lica – potvrđuje pukovnik dr Zoran Damnjanović, hirurg u Klinici za maksiofacijalnu hirurgiju Vojnomedicinske akademije.
http://www.politika.rs/rubrike/Magazin/ ... va.lt.html...
http://www.politika.rs/rubrike/spektar/ ... di.lt.htmlCitiraj:
Ljudima se čini da su sva strujanja vazduha ista, da je promaja isto što i vetar.
Kada se pojavi razlika u atmosferskom pritisku na većem odstojanju pokrenu se vazdušne mase, čije strujanje nazivamo vetrom. U manjem prostoru takvog strujnog polja čestice vazduha se kreću skoro paralelno. Ako u takvoj situaciji posmatramo neko drvo, primetićemo da lišće ne treperi već prati kretanje grana koje proizvodi mahovitost vetra. To je laminarno kretanje vazduha.
Kada se pojavi razlika u atmosferskom pritisku, kao što se dešava ispod olujnog oblaka, nastaje vrtložno kretanje s jakom turbulencijom. Čestice vazduha se kreću haotično. Lišće na drveću snažno treperi u odnosu na grane drveta. To je turbulentno kretanje vazduha.
Svako kanalisano strujanje kada se otvore prozori na suprotnim stranama stana pri postojanju razlike u atmosferskom pritisku turbulentno je strujanje vazduha. Ono nastaje zato što su bočne ivice koje kanališu strujanje relativno blizu. Uz bočne ivice brzina strujanja je, zbog trenja, manja od brzine u sredini strujnog toka.
Slično je s rečnim tokom koji, takođe, predstavlja kanalisano strujanje. Brzina vode blizu obale je kudikamo manja od brzine u sredini toka. Ta razlika u brzini na preseku kanalisanog toka uslovljava turbulentno strujanje.
Uz kožu čovečijeg tela opstrujava tanak sloj vazduha čije čestice imaju približnu temperaturu i vlažnost ljudske kože. Pri mirnoj atmosferi i laminarnom kretanju vazduha taj tanak sloj vazduha uz kožu se održava, pa je isparavanje s kože malo.
Turbulentno strujanje narušava tanak sloj vazduha uz ljudsku kožu. Čestice vazduha u svojem haotičnom kretanju dolaze u dodir s kožom. Njihova temperatura se, obično, dosta razlikuje od temperature kože i znatno su suvlje. To dovodi do pojačanog isparavanja s površine kože, a pojačano isparavanje uslovljava pojačano hlađenje.
Prema tome, nezaštićeni delovi tela, kao što su vrat, uši i drugi, na promaji (kanalisano strujanje) izloženi su pojačanom hlađenju. To pojačano hlađenje može da izazove razne upale, kočenje i druge zdravstvene neprilike.
Promaja, dakle, postoji, zato nije preporučljivo da joj se duže izlažete, ukoliko niste primorani.
*Profesor univerziteta u penziji
Đuro Radinović
objavljeno: 29.01.2011.
Grubi prevod sa njemackog:
Promaja se može posmatrati na potpuno drugačiji način: Simptomi se kreću od bolova u zglobovima do konjunktivitisa.
Promaja uzrokuje lokalno hlađenje tijela. Uglavnom pogađa one koji slabo pomiču ili ne pomiču tijelo pri izlaganju promaji,
odnosno, koji su zauzeli određeni položaj.
Ključan je stalni hladni pritsak usmjeren na određeni dio tijela, pa tako ljudi koji su u pokretu, manje su izloženi.
Također je važna prava odjeća. Svako ko radi u hladnom okruženju, a oblači se lagano, ugrožen je od promaje. Isto tako, oni koji su odjeveni previše toplo, a raskomote se znojavi, iako će povjetarac osjetiti čak prijatnim....bla blal bla
Zašto su žene najosjetljivije, objašnjava dr Peter Kröling, klima lijekar na Univerzitetu u Münchenu: "Njihova koža je obično vlažna i hladna, a to je rezultat isparavanja kod laganog hlađenja.
Predrasuda je da su najizloženije starije osobe. Mi smo otkrili da su mlađe žene glavne žrtve, jer se lagano oblače, rekao je Kröling.
Zašto nas promaja čini bolesnim
Za patogene uticaje promaje, čini se da je odgovorno nekoliko faktora
S jedne strane krvni sudovi se stišću u predjelu hlađenja. Prokrvljenost kože je lošija, pa se povećava napetost u mišićima, naročito je podmukla u predjelu vrata.
Na kraju, hladnoća iritira nervne završetke u koži. Posljedica toga je da su nosne sluznice slabo prokrvljene, što povećava rizik od prehlade.
Rizik od posljedica promaje se povećava sa povećanjem brzine strujanja vazduha, jače turbulencije i veće temperaturne razlike između spoljašnjeg vazduha i vazduha prostorije.
Prof. Dr. Peter Kröling, za Apotekarski magazin, 2001/06/07
Prijavite se
Registruj se
FAQ
Pretraga
.
