|
Komentar: Zvornik - grad iz kojeg se bježi
Prema podacima Republičkog zavoda za statistiku RS opština Zvornik se nalazi na čelu crne liste opština sa negativnim migracionim saldom to jest opština koje je napustilo više stanovnika nego što se doselilo. Po procentima je treći na listi iza Kneževa i Čelinca.
Podaci ovog zavoda govore da se iz Zvornika 2011. godine iselilo 534 stanovnika dok se iste te godine doselilo 278 stanovnika što govori o negativnom migracionom saldu od 256 stanovnika - najvećem u Republici Srpskoj. Negativan migracioni saldo karakterističan je i za proteklih pet godina, a najviši je bio 2007. godine kada je populacija Zvornika, po osnovu migracija, smanjena za 528 stanovnika. Na osnovu ovih podataka može se govoriti i o trendu odseljavanja stanovništva iz ove opštine. Najveći broj emigracija stanovništa iz Zvornika ide prema opštinama Federacije BiH, a nešto manji je broj onih koji odseljavaju u opštine RS.
Ono što se ne može vidjeti kod ovih podataka Republičkog zavoda za statistiku i ostaje nepoznato je broj stanovnika koji odseljavaju u instranstvo, jer se njihovi podaci tiču samo unutrašnjih migracija. Kad se kaže inostranstvo ovdje se prvenstveno misli na Srbiju. Sa sigurnošću se može tvrditi, iako se ne znaju tačne brojke, da je iseljavanje ljudi iz Zvornika u gradove Srbije, prvenstveno Beograd i Novi Sad, veće nego iseljavanje u opštine BiH. To može da zaključi svaki Zvorničanin po broju ljudi koje je poznavao, a koji su otišli u Beograd ili Novi Sad. Dobar broj iseljavanja nije ni evidentiran iz razloga što neki od ovih iseljenika ne odjavljuju prebivalište. Ovo se dešava zbog toga što oni koji imaju i državljanstvo Srbije mogu polu legalno da izvade lične dokumente u Srbiji, znači mogu da imaju prebivalište u Srbiji i ovdje.
Ko su i gdje odlaze bivši stanovnici Zvornika?
Od svih ovih iseljenika najveći broj su stanovnici ne stariji od trideset godina mahom studenti koji odu da studiraju u Bijeljinu, Beograd, Novi Sad... i ne vrate se. Kupili su im roditelji stan kakav su u Zvorniku mogli kupiti za duplo manje novca, pa bi se iz ovoga moglo zaključiti da su ovi iseljenici imućniji. Iseljenici su i ljudi kojima je Zvornik usputna stanica (bio ili je i sad) prema Srbiji ili Bijeljini, oni su pokušali da nađu sreću u Zvorniku ali im se nije dalo pa su produžili dalje. Ovi iseljenici po pravilu imaju kod sebe novac za kupovinu „krova nad glavom" ili nastoje da ga pribave, od prodaje nekretnine u FBiH odakle su izbjegli još u ratu ili poslije dejtonskog sporazuma, i čim pribave ovaj novac odlaze. Jedan dio njih ostaje, oni koji su se nekim slučajem snašli sa poslom i egzistencijom.
Treća vrsta iseljenika su povratnici koji su se vratili u Zvornik, ali kao i mnogi ostali nisu imali šansu da se snađu pa su otišli mahom u FBiH, a neki i u inostranstvo. Postoje i povratnici koji su sticajem ratnih okolnosti izbjegli u Zvornik pa se sad vraćaju u prijeratna mjesta življenja, neki samo da prodaju nekretnine koje su ostale, rijetki se vraćaju da žive. Tu su i radnici na privremenom radu koji se poslije nekog vremena provedenom na radu snađu sa stalnom egzistencijom pa ostaju i ne vraćaju se u Zvornik, osim da pokupe dokumente, a neki ni zbog toga.
Prema podacima, Republičkog zavoda za statistiku, koji se odnose na unutrašnje migracije, 2011. godine najviše ljudi otišlo je u opštine FBiH, nešto manji broj je onih koji su otišli u opštine RS. Od najpopularnijih opština iz Federacije tu su Tuzla i Sarajevo, najpopularnija destinacija za zvorničke iseljenike u RS je Bijeljina. Emigracije koje su najuočljivije u Zvorniku su emigracije koje vode u Srbiju, najviše u gradove Beograd i Novi Sad. Kad neko iz Zvornika pogleda ove podatke Zavoda i ne shvati da su to podaci samo za unutrašnje migracije vjerovatno će pomisliti da je to super, jer je jasno da ljudi iz Zvornika zapravo masovno odlaze u Srbiju, oni koji su otišli u opštine BiH su skoro pa zanemariv problem.
Zašto ljudi odlaze?
Kad se pogledaju konačna odredišta zvorničkih iseljenika može se zaključiti da su to gradovi u kojima je stopa nezaposlenosti manja nego u Zvorniku. To su veći gradovi sa većom šansom za uspjeh u pronalaženju posla. U ovim gradovima vlada bolja klima za preduzetništvo, dok se u Zvorniku u proteklih par godina zatvorilo više privrednih subjekata nego što se otvorilo. Porast broja nezaposlenih je evidentan sa svakom godinom i dostigao je brojku od 40 procenta nezaposlenog radno sposobnog stanovištva. Takođe tu su neke stvari po kojima Zvornik nije baš popularan, kao što su cijene grijanja, koja je najveća u državi pa i šire, cijena vode koja jer poprilično visoka. Kulturna i zabavna dešavanja u Zvorniku su na prilično niskom nivou. Dom omladine koji je otvoren prije skoro tri godine još nije pokrenuo bioskop koga u Zvorniku nema 20 godina. Broj korisnika socijalne pomoći u porastu je svake godine.
Najprecizniji odgovor na pitanje iz podnaslova bi bio da ljudi iz Zvornika odlaze zbog toga što u ovom gradu ne mogu da nađu zaposlenje i materijalnu egzistenciju. Najgore u svemu ovome je što ljudi ne vide šansu za zaposlenje, jer se zapošljavanje u Zvorniku vrši po linijma, i ako nemaš nekog svog odseli se, jer ovde nemaš šanse. U odluci da odsele iz Zvornika ljudima pomaže i činjenica da je Zvornik blizu velikih gradova popularnih za imigraciju (Bijeljina, Beograd, Novi Sad, Tuzla pa i Sarajevo), što čini fatalan spoj sa lošom ekonomskom i društvenom situacijom koja i nije toliko loša u poređenju sa drugim opštinama Srpske ili Federacije. Za Zvornik se ne može reći ni da je na dnu ni na vrhu po ekonomskom socijalnom stanju u poređenju sa ostalim opštinama, tome u prilog govori i činjenica da postoji doseljavanje iz opština kao što su Vlasenica, Bratunac, Šekovići... Vlada RS je prije par godina ovaj grad uvrstila na listu razvijenijih opština.
Trend koji se protivi lošoj materijalno-ekonomskoj situaciji je podatak koji govori da je Zvornik jedna od 4 opštine RS koja ima pozitivan prirodni priraštaj u kontinuitetu od 1996. godine. Možda zato što bi se moglo reći da je grad idelan za porodični život, ako se izuzmu problemi sa materijalnom egzistencijom. Zvornik ima solidnu komunalnu infrastrukturu, kada se ima u vidu da i neki veći gradovi nemaju kanalaziciju, prvi je grad u BiH koji je dobio gas, stopa kriminala je na niskom nivou, blizu je svih većih centara i dobro je povezan, građani mogu da naprave znatne uštede kupovinom jeftinije robe u Srbiji, a tu su i prirodna i istorijska bogatstva kao što su Drina i zvorničko jezero, zvornička tvrđava, klima je blaga, zagađenost na niskom nivou... Šta više treba za život osim da se ovo iskoristi na pravi način?
(TIP/infozvornik/Autor:Vladan Prodanović/Foto:Ilustracija)
|
Prijavite se
Registruj se
FAQ
Pretraga
